Viễn loạn thị là gì và cách phòng tránh, điều trị dành cho phụ huynh mầm non, tiểu học, THCS
1. Viễn loạn thị là gì?
Viễn loạn thị là sự kết hợp của hai tật khúc xạ: viễn thị và loạn thị. Viễn thị khiến trẻ nhìn các vật ở gần mờ đi, còn loạn thị làm hình ảnh trở nên méo mó và biến dạng. Khi mắc viễn loạn thị, trẻ gặp khó khăn cả trong việc nhìn gần lẫn việc thấy rõ các hình ảnh do sự biến dạng của giác mạc.
2. Nguyên nhân gây ra viễn loạn thị
Viễn loạn thị ở trẻ em thường do một số yếu tố sau:
Di truyền: Nếu bố mẹ hoặc người thân trong gia đình có mắc viễn thị hoặc loạn thị, trẻ cũng có nguy cơ cao mắc viễn loạn thị.Bẩm sinh: Trẻ có thể sinh ra với cấu trúc giác mạc không đồng đều hoặc nhãn cầu ngắn hơn bình thường, gây ra viễn loạn thị.Yếu tố môi trường: Thói quen sinh hoạt không lành mạnh, tiếp xúc với ánh sáng không đủ, hoặc học tập trong điều kiện không tối ưu có thể làm tăng nguy cơ mắc tật khúc xạ.
3. Dấu hiệu nhận biết viễn loạn thị ở trẻ
Phụ huynh có thể nhận biết viễn loạn thị qua một số dấu hiệu:
Nhìn gần mờ, nhìn xa rõ: Trẻ khó đọc sách hoặc nhìn vật ở gần rõ ràng nhưng có thể nhìn vật ở xa tốt hơn.Hình ảnh bị méo mó: Trẻ thấy các hình ảnh bị biến dạng, mờ nhòe, ngay cả khi nhìn ở khoảng cách trung bình.Thường xuyên dụi mắt hoặc nheo mắt: Khi trẻ gặp khó khăn trong việc nhìn, trẻ có thể thường xuyên dụi mắt hoặc nheo mắt để cố gắng làm rõ hình ảnh.Đau đầu, mỏi mắt: Trẻ có thể cảm thấy mỏi mắt hoặc đau đầu, đặc biệt sau khi đọc sách hoặc học bài trong thời gian dài.Trẻ dễ mất tập trung: Do khó khăn trong việc nhìn rõ, trẻ có thể mất tập trung khi học tập và gặp khó khăn trong các hoạt động hàng ngày.
4. Cách phòng tránh viễn loạn thị
Phụ huynh có thể giúp trẻ phòng tránh viễn loạn thị bằng cách xây dựng các thói quen tốt cho mắt và bảo vệ sức khỏe thị lực của trẻ.
a. Thiết lập thói quen học tập lành mạnh
Đảm bảo trẻ có tư thế ngồi học đúng, với khoảng cách từ mắt đến sách vở ít nhất 30-40 cm.Không để trẻ ngồi quá gần màn hình điện tử, máy tính hoặc tivi.Khuyến khích trẻ nghỉ ngơi mắt sau mỗi 20-30 phút học tập hoặc sử dụng thiết bị điện tử.
b. Đảm bảo ánh sáng tốt khi học
Cung cấp đủ ánh sáng tự nhiên và nhân tạo khi trẻ học tập, tránh học trong điều kiện ánh sáng yếu hoặc không đồng đều.Sử dụng ánh sáng khuếch tán, không quá chói để tránh căng thẳng cho mắt.
c. Tham gia hoạt động ngoài trời
Hoạt động ngoài trời, tiếp xúc với ánh sáng tự nhiên có thể giúp mắt trẻ điều tiết tốt hơn và giảm nguy cơ phát triển tật khúc xạ.
d. Khám mắt định kỳ
Đưa trẻ đi khám mắt định kỳ để phát hiện sớm các dấu hiệu của viễn loạn thị và theo dõi sự thay đổi trong quá trình phát triển của trẻ.
Đo tật khúc xạ mắt 6 tháng / lần
5. Điều trị viễn loạn thị
Viễn loạn thị có thể được điều trị và quản lý tốt nếu được phát hiện kịp thời. Phụ huynh cần thực hiện theo các chỉ dẫn của bác sĩ và chăm sóc trẻ một cách đúng đắn.
a. Đeo kính điều chỉnh
Trẻ mắc viễn loạn thị thường được bác sĩ khuyên đeo kính để điều chỉnh thị lực. Kính viễn loạn thị giúp điều chỉnh sự hội tụ của ánh sáng trên võng mạc và cải thiện sự méo mó của hình ảnh do loạn thị.Kính cần được đeo thường xuyên theo chỉ định để giúp trẻ cải thiện tầm nhìn và tránh các biến chứng thị lực về sau.
b. Điều chỉnh độ kính thường xuyên
Phụ huynh nên đưa trẻ đi kiểm tra mắt định kỳ để thay đổi độ kính phù hợp khi thị lực thay đổi theo sự phát triển của trẻ.
c. Phẫu thuật mắt (dành cho người trưởng thành)
Phẫu thuật laser là một lựa chọn điều trị viễn loạn thị khi trẻ lớn lên và hệ thống thị lực ổn định (thường trên 18 tuổi). Tuy nhiên, phương pháp này không áp dụng cho trẻ nhỏ do sự phát triển của mắt vẫn chưa hoàn thiện.
d. Tập luyện mắt
Các bài tập mắt như tập nhìn gần – nhìn xa, massage mắt có thể giúp giảm căng thẳng và hỗ trợ cải thiện sự điều tiết của mắt. Phụ huynh có thể hướng dẫn trẻ thực hiện các bài tập mắt đơn giản hàng ngày.
6. Vai trò của phụ huynh trong việc chăm sóc mắt cho trẻ
Phụ huynh đóng vai trò rất quan trọng trong việc phát hiện sớm, phòng ngừa và điều trị viễn loạn thị cho trẻ. Việc duy trì thói quen học tập, sinh hoạt lành mạnh, cung cấp dinh dưỡng tốt và khám mắt định kỳ giúp trẻ duy trì thị lực tốt và phát triển toàn diện.
Kết luận
Viễn loạn thị là một tật khúc xạ phổ biến có thể ảnh hưởng đến thị lực của trẻ, đặc biệt trong giai đoạn học tập và phát triển. Tuy nhiên, với sự chăm sóc và điều trị đúng cách, trẻ có thể kiểm soát viễn loạn thị và phát triển thị lực tốt. Phụ huynh cần theo dõi sức khỏe mắt của trẻ thường xuyên, tạo thói quen tốt cho mắt và luôn đồng hành cùng trẻ trong quá trình học tập và sinh hoạt.